Περιγραφή θέματος

  • Γενικά

    Φαρμακολογία Ι


    Τύπος: Υποχρεωτικό μάθημα
    Εξάμηνο: E΄
    Διδάσκοντες: Μ. Μαρσέλος, Μ. Κωνσταντή, Π. Παππάς, Κ. Αντωνίου, Γ. Λεονταρίτης


    • Περιγραφή μαθήματος: Η διδασκαλία του μαθήματος περιλαμβάνει αρχικά την εισαγωγή σε θέματα που αφορούν τη Φαρμακοκινητική, τη Φαρμακοδυναμική, την Τοξικότητα, την Ανάπτυξη νέων φαρμάκων και τη Συνταγογράφηση. Στη συνέχεια αναπτύσσονται τα φάρμακα του περιφερικού και κεντρικού νευρικού συστήματος, τα ναρκωτικά αναλγητικά και τα κλασικά αντιφλεγμονώδη αναλγητικά φάρμακα. Έμφαση δίνεται στους μηχανισμούς δράσης των φαρμάκων, τις ιδιότητές τους, τις εφαρμογές τους στην κλινική πράξη (ενδείξεις) και τις ανεπιθύμητες ενέργειες τους.

      Μαθησιακοί στόχοι: Γενικώς, η Ιατρική Φαρμακολογία αποτελεί βασικό μάθημα για τον φοιτητή της Ιατρικής, που συνδέεται με όλα τα προηγηθέντα βασικά μαθήματα (κυρίως με τη Φυσιολογία, τη Βιολογική Χημεία και τη Βιολογία) και παράλληλα αποτελεί απαραίτητο κρίκο γιατί οι γνώσεις της Φαρμακολογίας συνεισφέρουν ουσιαστικά σε επόμενα μαθήματα όπως η η Νοσολογία, η Εσωτερική Παθολογία και η Θεραπευτική.

       Ειδικότερα, στα πλαίσια του μαθήματος Ιατρική Φαρμακολογία Ι, αναπτύσσονται οι μαθησιακοί στόχοι με την παρακάτω δομή:

      1. Αρχές της Φαρμακοκινητικής (η τύχη του φαρμάκου μέσα στον οργανισμό),
      2. Αρχές της Φαρμακοδυναμικής (μηχανισμοί δράσης των φαρμάκων και οι ιδιότητές τους)
      3. Βασικές αρχές για την Τοξικότητα και τις Παρενέργειες των Φαρμάκων
      4. Εστίαση σε βασικές αρχές ως προς την ανάπτυξη των φαρμάκων μέχρι και τη Συνταγογράφησή τους
      5. Αρχές της Φαρμακοθεραπείας (εφαρμογές των φαρμάκων στην κλινική πράξη που περιλαμβάνει ενδείξεις, ανεπιθύμητες ενέργειες και αντενδείξεις).
      6. Κατανόηση του μηχανισμού δράσης των φαρμάκων ανά ομάδα ή σύστημα Απαραίτητη η αναφορά των ενδείξεων και της τοξικότητας 
      7. Λίστα φαρμάκων ανά ομάδα ή σύστημα που αναπτύσσεται
      8. Αναγνώριση εκπροσώπων-φαρμάκων ανά σύστημα ή ομάδα (π.χ. εκπρόσωποι του αυτόνομου συστήματος, εκπρόσωποι που χαρακτηρίζουν  τα αυτόχθονα βιοδραστικά συστήματα, εκπρόσωποι ομάδων φαρμάκων ΚΝΣ) 
      9. Ανάπτυξη του προφίλ του κάθε εκπροσώπου (μηχανισμός δράσης, φαρμακολογικές ιδιότητες, ενδείξεις, ανεπιθύμητες ενέργειες).

      Επειδή πρόκειται για μάθημα που από τη φύση του προβάλλει αυξημένες απαιτήσεις, η ενεργός συμμετοχή των φοιτητών στην εκπαιδευτική διαδικασία κατά τη διάρκεια ολόκληρου του ακαδημαϊκού έτους έχει αποδειχθεί απαραίτητη για την σταδιακή και αποτελεσματική εκμάθηση της ύλης. Η παρουσία των φοιτητών στις παραδόσεις και η υποβολή ερωτήσεων ενθαρρύνονται από το ΔΕΠ του Εργαστηρίου και λαμβάνονται υπόψη κατά την τελική αξιολόγησή τους

      Λέξεις κλειδιά: φάρμακα, φαρμακολογία, φαρμακοκινητική, φαρμακοδυναμική, τοξικότητα, συνταγογράφηση, φαρμακοθεραπεία.

  • 1. Γενικές αρχές

    • Περιγραφή θεματικής ενότητας: Εισαγωγή, φαρμακοκινητική, απορρόφηση-κατανομή-μεταβολισμός και απέκκριση των φαρμάκων, μηχανισμοί διέλευσης των μεμβρανών, τρόποι χορήγησης των φαρμάκων, φαρμακοτεχνικές μορφές, φαρμακοδυναμική, παρενέργειες-τοξικότητα, ανάπτυξη νέων φαρμάκων.

      Λέξεις κλειδιά: φαρμακοκινητική, μεταβολισμός, φαρμακοδυναμική, παρενέργειες, τοξικότητα.

  • 2. Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα

  • 3. Αυτόχθονα Βιοδραστικά Μόρια

  • 4. Αναλγητικά - Αντιφλεγμονώδη

  • 5. Φάρμακα Κ.Ν.Σ.

    • Περιγραφή θεματικής ενότητας: Αντιψυχωσικά, αγχολυτικά και υπνωτικά φάρμακα, αντικαταθλιπτικά, κατασταλτικά, διεγερτικά / ουσίες κοινωνικής κατάχρησης, αντιεπιληπτικά, Parkinson, Alzheimer, αντιεπιληπτικά, βενζοδιαζεπίνες, φαινοθειαζίνες, τρικυκλικά και συναφή αντικαταθλιπτικά, εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης.

      Λέξεις κλειδιά: Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, αντιψυχωσικά, αγχολυτικά, αντικαταθλιπτικά, κατασταλτικά-διεγερτικά, αντιεπιληπτικά.

  • Βιβλιογραφία

    • Εκπαιδευτικά Συγγράμματα
      Μ. Μαρσέλος - Μ. Μάλαμας (2004). Ιατρική Φαρμακολογία Ι. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
      D.G. Grahame - J.K. Aronson (1992). Κλινική Φαρμακολογία Φαρμακοθεραπεία. Επιμέλεια Μ. Μαρσέλος. Μετάφραση Α. Μανιάτη. Εκδόσεις Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός.

      Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
      Goodman and Gilman's. The pharmacological basis of therapeutics. MacMillan Publishing Co.
      Page, Curtis, Sutter, Walker, Hoffman. Φαρμακολογία. Επιμέλεια Π. Γαλανοπούλου-Κούβαρη, Χ. Λιάπη. Εκδόσεις Π.Χ.Πασχαλίδης.

  • Συνδέσεις