Περιγραφή θέματος

  • Γενικά

    Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία Ε: Ηθική και πολιτική φιλοσοφία του Αριστοτέλη

    Διδάσκουσα : Ε. Λεοτσίνη

    Περιγραφή : Το μάθημα πραγματεύεται τα παρακάτω αντικείμενα - ζητήματα :

    • Αριστοτελικά έργα και η αριστοτελική επίδραση
    • η φιλία και η ευδαιμονία κατά τον Αριστοτέλη
    • Αριστοτελική ηθική
    • Πολιτεύματα - Πολιτείες - Κοινότητες

    Μαθησιακοί στόχοι μαθήματος : Στόχος του μαθήματος είναι να μεταφέρει στον φοιτητή μια σαφή και εμπεδωμένη αντίληψη για το έργο και τη φιλοσοφία του  Αριστοτέλη. Να αντιληφθεί δηλαδή γιατί ο Αριστοτέλης είναι μεγάλος φιλόσοφος και γιατί θεωρείται, δικαιολογημένα, θεμελιωτής του σύγχρονου επιστημονικού λόγου.

    Λέξεις κλειδιά : φιλοσοφία, ηθική ευδαιμονία, δημοκρατία, επιστημονικός λόγος, σύγχρονη αρετολογία

  • 1 - Η ζωή και η προσωπικότητα του Αριστοτέλη (384-322 π.Χ.)

    Περιγραφή θεματικής ενότητας : Τα έργα του Αριστοτέλη. Φιλοσοφία και μέθοδος. Η επίδραση του Αριστοτέλη: Αριστοτελικοί και νεοαριστοτελικοί.

    Λέξεις κλειδιά :  Αριστοτελικό ρεύμα, πολιτικά, δουλεία, ρητορική, ποιητική

  • 2 - Το υπέρτατο αγαθό και η ευδαιμονία

    Περιγραφή θεματικής ενότητας : Η αρετή ως μεσότητα. Ηθικές και διανοητικές αρετές. Η αρετή της δικαιοσύνης. Αδυναμία της βούλησης (ἀκρασία). Ο χαρακτήρας της ηδονής.  Έρως και ερωτική αγάπη.

    Λέξεις κλειδιά : μεσότητα, τρόποι συμπεριφοράς, ευδαιμονία,

  • 3 - Η θεμελίωση της πολιτικής κοινωνίας: Η συγκρότηση της πόλης

    Περιγραφή θεματικής ενότητας : Η πόλη ως η πιο σημαντική μορφή κοινωνίας (κοινότητας). Τελεολογία και ανθρώπινη φύση. Ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζῷον. Ιδανικές πολιτείες. Παθολογία των πολιτευμάτων. Το ιδανικό πολίτευμα.

    Λέξεις κλειδιά : πολίτης, πολίτευμα, δημοκρατία, ελευθερία

  • 4 - Η έννοια της φιλίας στην αρχαία ελληνική κοινωνία

    Περιγραφή θεματικής ενότητας : Ορισμός και είδη της αριστοτελικής φιλίας. Μορφές φιλίας κατά τον Αριστοτέλη. Πολιτική φιλία, δικαιοσύνη και ομόνοια. Η φιλία ως κοινωνικό αγαθό.

    Λέξεις κλειδιά : ομόνοια, φιλία, επικοινωνία, τέλεια φιλία

  • 5 - Η επίδραση του Αριστοτέλη στη νεότερη φιλοσοφία

    Περιγραφή θεματικής ενότητας : Η πρόσληψη του Αριστοτέλη από τον Νεοελληνικό στοχασμό. Αριστοτελική ηθική φιλοσοφία και σύγχρονη αρετολογική ηθική θεωρία. Αριστοτελική πολιτική φιλοσοφία και σύγχρονη κοινοτιστική πολιτική θεωρία.

    Λέξεις κλειδιά : ηθική, αρετολογία, πολιτική θεωρία, στοχασμός

  • Βιβλιογραφία

    • Αναπολιτάνος, Δ., Ψύλλος, Στ. & Πορτιδησ, Δ., Λογική. Η δομή του επιχειρήματος, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2007.
    • Βέικος, Θ., Εισαγωγή στις φιλοσοφικές σπουδές, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1988.
    • Βέικος, Θ., Εισαγωγή στη φιλοσοφία. Προβλήματα, αναλύσεις, ασκήσεις, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1989.
    • Βουδούρης,  Κ., Εισαγωγή εις την φιλοσοφίαν, Αθήνα 1976.
    • Βουδούρης,  Κ. (επιμ.), Αντιλήψεις για τη φιλοσοφία. Από τους προσωκρατικούς μέχρι σήμερα, εκδ. Ιωνία, Αθήνα 2005.
    • Couloubaritsis, L., Aux origines de la philosophie europeénne, De Boeck, Paris 2003.
    • Crisp, R. (ed.), How Should One Live? Essays on the Virtues, Oxford University Press, Oxford 1998.
    • Crisp, R. and Slote, M. (eds.), Virtue Ethics, Oxford University Press, Oxford 1997.       
    • Δελλής, Ι. Γ., Εισαγωγή στη φιλοσοφία, εκδ. Τυπωθήτω-Γιώργος Δάρδανος, Αθήνα 2002.
    • Delius, C., Gatzemeier M., Setcan, D. Wunscher K., Ιστορία της Φιλοσοφίας, Από την Αρχαιότητα έως σήμερα, Kοnemann- Γ. Κ. Ελευθερουδάκης, Αθήνα 2006.
    • Δεσποτόπουλος, Κ. Ι., Μελετήματα φιλοσοφίας, 3 τόμ., εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1982.
    • Δραγωνά-Μονάχου, Μ., Σύγχρονη ηθική φιλοσοφία. Ο αγγλόφωνος στοχασμός, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1995.
    • Θεοδωρακοπούλου, Ι., Εισαγωγή στη φιλοσοφία, 4 τόμ., Αθήνα 1974-1975.
    • Θεοδωρίδη, Χ., Εισαγωγή εις την φιλοσοφίαν, Αθήνα 1982.