Topic outline

  • General

    Διδασκαλία Εφαρμογές Ι

    Διδάσκουσα: Αναπλ. Καθηγήτρια Μαρία Σακελλαρίου

    • Περιγραφή μαθήματος

      Ολιστική Παιδαγωγική και Μάθηση: Εννοιολογική οριοθέτηση και διαδικασίες μάθησης, σχέσεις και διαφοροποιήσεις. Βασικές αρχές καιθεωρητική διαπραγμάτευση του τομέα οργάνωσης και σχεδιασμού της διδακτικής πράξης.Σύγχρονες μέθοδοι και μορφές διδασκαλίας.

      Τα ακαδημαϊκά έτη 2012-2013,2013-2014  καθώς και την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά 2014-2015 η φιλοσοφία του μαθήματος και τα αντίστοιχα εργαστηριακά μαθήματα διαχειρίζονται με την προσέγγιση της «Μάθησης μέσω Σχεδιασμού» http://neamathisi.com/learning-by-design με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων σχεδιασμού & κοινωνικής δικτύωσης http://cglearner.com/.

      Τα ακαδημαϊκά έτη 2011-2012, 2012-2013,2013-2014 καθώς και την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά 2014-2015 σε συνεργασία με ομάδες φοιτητών και νηπιαγωγών της πόλης των Ιωαννίνων και της ευρύτερης περιοχής για τέσσερις εβδομάδες εφαρμόζουμε το μοντέλο «Δασικό Νηπιαγωγείο». Στο πλαίσιο του μαθήματος μέσα από ομάδες εργασίας προετοιμάζουμε τους φοιτητές που θα ήθελαν να εφαρμόσουν την προσέγγιση στο πλαίσιο της υποχρεωτικής Πρακτικής τους Άσκησης.

    • Μαθησιακοί στόχοι

      • Να κατανοήσουν οι φοιτήτριες και οι φοιτητές τα σύγχρονα προβλήματα της διδακτικής προσέγγισης της προσχολικής αγωγής και να αξιοποιήσουν στη διδακτική πράξη σύγχρονες προσεγγίσεις.
      • Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τα ζητήματα της προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης του νηπιαγωγείου με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος ο  εκπαιδευτικός της προσχολικής ηλικίας.
      • Nα μάθουν να προγραμματίζουν και να σχεδιάζουν την παιδαγωγική εργασία στο χώρο του νηπιαγωγείου, να αξιοποιούν τρόπους και μέσα διδασκαλίας, να σχεδιάζουν και να υλοποιούν δραστηριότητες.
      • Nα σχεδιάζουν και να υλοποιούν σχέδια προγραμμάτων, να αξιοποιούντο ΑΠΣ και τη διαθεματική προσέγγιση στις διαδικασίες μάθησης και να διαμορφώνουν στο χώρο του νηπιαγωγείου τις αντίστοιχες για το σκοπό αυτό περιβαλλοντικές προϋποθέσεις.
      • Να μάθουν το ΠΩΣ της αξιολόγησης και τη σχετική θεματολογία και να κάνουν την αξιολόγηση μέρος της τάξης τους.

    • Λέξεις κλειδιά

      Προσχολική Παιδαγωγική, Διδακτική, Στάδια Διδασκαλίας, Στρατηγικές Προώθησης της Μάθησης, Αναλυτικά Προγράμματα, ΔΒΜ, Καινοτόμες Παιδαγωγικές Δράσεις, Σχολική Ετοιμότητα, Μετάβαση.

  • 1. Παρουσίαση της Υποχρεωτικής Πρακτικής Άσκησης και εναλλακτικές επαγγελματικές διαδρομές στο πλαίσιο της Νέας Μάθησης

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Προώθηση μιας σύγχρονης στρατηγικής επιμόρφωσης των μελλοντικών εκπαιδευτικών, των φοιτητών μας, ώστε να διαδραματίσουν το ρόλο τους: ως επαγγελματίες της γνώσης, ως φορείς αλλαγής και συνδετικοί κρίκοι με την κοινωνία στην οποία  εντάσσονται.

    Λέξεις κλειδιά: Πρακτική άσκηση, σύγχρονες στρατηγικές επιμόρφωσης, νέα μάθηση.

  • 2. Ποιοτικές Αρχές της Π.Α. / Καινοτόμος Προσέγγιση «Μάθηση μέσω Σχεδιασμού» http://neamathisi.com/learning-by-design

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Στη δεύτερη θεματική ενότητα μελετώνται θεωρητικές και εργαστηριακές προσεγγίσεις της καινοτόμου προσέγγισης «Μάθηση μέσω Σχεδιασμού» http://neamathisi.com/learning-by-design.

    Λέξεις κλειδιά: Μάθηση μέσω σχεδιασμού, πρακτική άσκηση.

  • 3. Μετασχηματίζοντας… το Πρότυπο Μάθησης στην Εκπαίδευση.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Γίνεται παρουσίαση και προβολή:

    -της αποστολής της Μετασχηματιστικής Εκπαίδευσης

    -των 4 βασικών διαστάσεων που αλλάζουν το πρότυπο της μάθησης

    -του συνεργατικού μοντέλου αξιολόγησης της μάθησης

    -του νέου ρόλου του σύγχρονου εκπαιδευτικού

    -του νέου πρότυπου επαγγελματικής μάθησης του σύγχρονου εκπαιδευτικού

    -των δύο πιλοτικών εφαρμογών στο Π.Τ.Ν. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

    Λέξεις κλειδιά: Μετασχηματιστική εκπαίδευση, συνεργατική αξιολόγηση, σύγχρονος εκπαιδευτικός, επαγγελματική μάθηση.

  • 4. Η έννοια του Αναλυτικού Προγράμματος

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Στην παρούσα θεματική ενότητα μελετώνται τα εξής θέματα:

    • Εννοιολογική αποσαφήνιση & είδη αναλυτικών προγραμμάτων
    • κυρίαρχες θέσεις
    • κυρίαρχοι ορισμοί.

    Λέξεις κλειδιά: Αναλυτικά Προγράμματα, ορισμοί, έννοιες, ΔΒΜ.

  • 5. Αναλυτικά Προγράμματα και ΔΒΜ

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Αναλυτικά Προγράμματα και η έννοια της ΔΒΜ στην Εκπαίδευση στην Ε.Ε.

    Λέξεις κλειδιά: ΔΒΜ, εκπαίδευση, συγκριτική εκπαίδευση.

  • 6. «Καινοτόμες Παιδαγωγικές Δράσεις-Παρεμβάσεις στην Εκπαίδευση των Μελλοντικών Νηπιαγωγών του Π.Ι. στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης. Νέες προοπτικές ... στην εποχή της κρίσης»

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Καινοτόμες Παιδαγωγικές Δράσεις-Παρεμβάσεις  στην Εκπαίδευση των φοιτητών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων/μελλοντικών νηπιαγωγών, στο πλαίσιο της υποχρεωτικής Πρακτικής Άσκησηςκαι η συνεισφορά στην εκπαιδευτική κοινότητα της πόλης και την τοπική κοινωνία γενικότερα μέσα από την ενημέρωση, την έρευνα, την εκπαίδευση, την επιμόρφωσηΑ.Το «Νηπιαγωγείο του Δάσους» / Β. Καινοτόμος προσέγγιση «Μάθηση μέσω Σχεδιασμού»http://neamathisi.com/learning-by-design.

    Λέξεις κλειδιά: Καινοτόμες δράσεις, πρακτική άσκηση, νηπιαγωγείο του δάσους, μάθηση μέσω σχεδιασμού, προοπτικές.

  • 7. Ο κόσμος των ραγδαίων αλλαγών / Αντιπροσωπευτικές Ιδέες και Παιδαγωγικά Ρεύματα

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Ίσες Ευκαιρίες για Όλους στην Εκπαίδευση / Σχολείο και Ισότητα / Το κίνημα της Προοδευτικής Εκπαίδευσης / Τα προοδευτικά εκπαιδευτικά μοντέλα /Το σύστημα Dalton και η εξατομίκευση της σχολικής ζωής /Η μέθοδος σχεδίου εργασίας (project) / MariaMontessori: Το βαρόμετρο της προοδευτικής εκπαίδευσης.

    Λέξεις κλειδιά: Σχολείο, ισότητα, προοδευτική εκπαίδευση, προοδευτικά εκπαιδευτικά μοντέλα.

  • 8. Σύγχρονα προβλήματα της ελληνικής εκπαίδευσης

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Τα εκπαιδευτικά φαινόμενα προσεγγίζονται, αναλύονται και  ερμηνεύονται στο πλαίσιο σφαιρικής θεώρησης των κοινωνικοπολιτικών φαινομένων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, όπως αυτά του αναλφαβητισμού, του κοινωνικού αποκλεισμού, της αξιολόγησης της επίδοσης του μαθητή.

    Λέξεις κλειδιά: Κοινωνικοπολιτικά φαινόμενα, αναλφαβητισμός, κοινωνικός  αποκλεισμός, αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή.

  • 9. Συνεργασία Οικογένειας και Νηπιαγωγείου στο πλαίσιο της Μετάβασης του Παιδιού από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο: Από τη Θεωρία στην Πράξη

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Μέσα από τη σύγχρονη εμπειρική βιβλιογραφία τεκμηριώνεται η σημαντικότητα της συμμετοχής των γονέων στην εκπαίδευση των παιδιών τους στην προσχολική ηλικία και η σχέση της με: τις θετικές αναπτυξιακές τους εκβάσεις, τα υψηλά επίπεδα προαγωγής τους στο σχολείο, τη διατήρηση των θετικών εκβάσεων, τη μέγιστη κοινωνική τους ικανότητα και ανάπτυξη, στο πλαίσιο της Μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο.

    Λέξεις κλειδιά: Συνεργασία οικογένειας σχολείου, αναπτυξιακές εκβάσεις μαθητών, μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο.

  • 10. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Θρησκευτική Αγωγή στο Σύγχρονο Σχολείο / Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις της Θρησκευτικής αγωγής.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Ο ρόλος της θρησκευτικής αγωγής και η εμπέδωση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, ως σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην κατανόηση και διαχείριση των θρησκευτικών σε μια ετερογενή κοινωνία, αποτρέποντας τον κοινωνικό κατακερματισμό / Θρησκευτικός Πλουραλισμός και Παγκοσμιοποίηση / Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση / Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Θρησκευτική Αγωγή στο Σύγχρονο Σχολείο / Θρησκευτική Αγωγή και Αναλυτικό Πρόγραμμα / Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις της Θ.Α. / Ο ρόλος του Εκπαιδευτικού.

    Λέξεις κλειδιά: Θρησκευτικός πλουραλισμός, παγκοσμιοποίηση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαίδευση / διαπολιτισμική εκπαίδευση και θρησκευτική αγωγή στο σύγχρονο σχολείο / θρησκευτική αγωγή και αναλυτικό πρόγραμμα / σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις της Θ.Α. / ο ρόλος του εκπαιδευτικού.

  • 11. Στρατηγικές Προώθησης της Μάθησης των παιδιών σε πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα: Ένα μοντέλο διδασκαλίας.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Ο όρος της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης / Παρουσίαση στρατηγικών και καλών πρακτικών που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές με τους αλλόγλωσσους μαθητές / Ο ρόλος του αποτελεσματικού εκπαιδευτικού / Μαθησιακό στυλ: Το έργο των Dunn και Dunn / Οι πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης του HowardGardner.

    Λέξεις κλειδιά: Ο ρόλος του αποτελεσματικού εκπαιδευτικού, μαθησιακό στυλ, το έργο των Dunn και Dunn, οι πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης του HowardGardner.

  • 12. Ένα «Project για την εκπαίδευση παιδιών ηλικίας 4-8 ετών» στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του Καντονίου της Ζυρίχης.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Παρουσίαση του ελβετικού παραδείγματος «project 4-8». Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται συνοπτικάη εκπαιδευτική κατάσταση που επικρατούσε πριν το  «project 4-8» όπου περιλαμβάνονται και κάποια στοιχεία συνηθισμένα για το εκπαιδευτικό Ελβετικό σύστημα. Αυτό είναι σημαντικό για να κατανοήσουμε το δεύτερο μέρος όπου παρουσιάζονταιτα κύρια χαρακτηριστικά του «project 4 - 8». Στο τρίτο και τελευταίο μέρος, παρουσιάζεται το συνολικό οργανωτικό πλαίσιο για τα συγκεκριμένα σχολεία. Στο γερμανόφωνο μέρος της Ελβετίας, το νηπιαγωγείο και οι πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, συγχωνεύτηκαν προκειμένου να δημιουργηθεί ένα νέο προπαρασκευαστικό επίπεδο εκπαίδευσης, σύμφωνα με το πλαίσιο του «project 4 - 8». Οι νέες τάξεις έχουν την δική τους κουλτούρα.

    Λέξεις κλειδιά: Ελβετικό παράδειγμα συγχώνευσης νηπιαγωγείου με τις  πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου: «project 4-8».

  • 13. Εκπαιδευτικοί: Οι σύγχρονοι εργαζόμενοι της Γνώσης. Προσόντα, Επαγγελματική Μάθηση, Κινητικότητα.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας: Η εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτικών αποτελεί ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα και επίκαιρα θέματα διεθνώς, τόσο στο χώρο της εκπαίδευσης, όσο και στα πεδία λήψης των αποφάσεων / Η Εκπαίδευση...ως τέχνη / Η Εκπαίδευση...ως επάγγελμα / Η Εκπαίδευση...ως παράγοντας κοινωνικού μετασχηματισμού / Η Εκπαίδευση είναι διεπιστημονική / Η Εκπαίδευση είναι Μεταεπιστημονική / Η νέα επαγγελματική γνώση / Νέες Ικανότητες Εκπαιδευτικών / Επαγγελματική μάθηση / Διαδρομές Επαγγελματικής Μάθησης / Ο ρόλος των Σχολών Επιστημών της Εκπαίδευσης.

    Λέξεις κλειδιά: Εκπαίδευση...ως τέχνη, η Εκπαίδευση...ως επάγγελμα, η Εκπαίδευση...ως παράγοντας κοινωνικού μετασχηματισμού, ο ρόλος των Σχολών Εκπαίδευσης.

  • Βιβλιογραφία

    Προτεινόμενα συγγράμματα

    -Σακελλαρίου, Μ., Εισαγωγή στη Διδακτική της Παιδαγωγικής Εργασίας του Νηπιαγωγείου: Θεωρία και Πράξη,(2011),

    -Σακελλαρίου, Μ., Κόνσολας,Μ., (Επιμ.), Βασικές Αρχές της Αξιολόγησης στην Προσχολική Αγωγή και Εκπαίδευση, ( 2009), Αθήνα: Παπαζήση.

    -Κ AvrilBrock, SylviaDodds, PamJarvis&YinkaOlusaga, Παιδαγωγική του Παιχνιδιού στην Προσχολική και  Σχολική Εκπαίδευση. Μάθηση για τη ζωή, Επιστημονική Επιμέλεια- Εισαγωγή: Μαρία Σακελλαρίου,(2015), Αθήνα: Πεδίο

    -LizBrooker, Ομαλή Μετάβαση στην Προσχολική Ηλικία. Πολιτική και Διεθνείς Στρατηγικές για ομαλή μετάβαση στη ζωή, Επιστημονική Επιμέλεια-Εισαγωγή: Μαρία Σακελλαρίου,(2015), Αθήνα: Πεδίο

    -M.Kalatzis,B.Cope, Νέα Μάθηση. Βασικές Αρχές για την Επιστήμη της Εκπαίδευσης, Επιμ. Ε. Αρβανίτη, (2013), Αθήνα: Κριτική.

    Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία και υλικό προς μελέτη

    -Linda-DarlingHammond,Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών : Μια μεθοδολογική Πρόταση. Επιστημονική Επιμέλεια-Εισαγωγή: Ε. Κουτσουβάνου, Μ. Σακελλαρίου, (2015), Αθήνα: Παπαζήσης. Κωδικός Ευδόξου: 50659039, ISBN: 978-960-546-596-4

    -Πανταζής, Σ.Χ. & Σακελλαρίου, Μ.Ι., Προσχολική Παιδαγωγική: Προβληματισμοί – Προτάσεις, (2005), Αθήνα: Ατραπός.

    -Κιτσαράς Γ., (2005), Προγράμματα Διδακτικής Μεθοδολογίας Προσχολικής Αγωγής, Αθήνα: Αυτοέκδοση.

    -Howard G. (2006), Πώς το παιδί αντιλαμβάνεται τον κόσμο, Αθήνα: Ατραπός.