Περιγραφή θέματος

  • Γενικά

    Χαρακτική: νέες τεχνολογίες, μέσα και τεχνικές

    Διδάσκουσα: Επίκουρη Καθηγήτρια Ουρανία Σταθοπούλου

       

          

      

    • Περιγραφή μαθήματος

      Το μάθημα είναι εργαστηριακό και περιλαμβάνει πρακτική και θεωρία.

      Ο φοιτητής έχει, ήδη, κατανοήσει το εικαστικό λεξιλόγιο και έχει εξοικειωθεί με διαφορετικά εκφραστικά μέσα. Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου υλοποιούνται ασκήσεις-έρευνα πάνω σε παραδοσιακές τεχνικές της χαρακτικής σε συνδυασμό με τα νέα μέσα και την τεχνολογία. Επιχειρείται ένα εικαστικό έργο με διευρυμένες εκφραστικές δυνατότητες, εφόσον μπορούν  να χρησιμοποιηθούν χαρακτικές μέθοδοι, σε συνδυασμό με ζωγραφική ή φωτογραφία. Γίνεται μια πιο εντατική προσέγγιση της δημιουργικής - εικαστικής διαδικασίας.

    • Μαθησιακοί στόχοι

      • Το μάθημα Χαρακτική, νέες τεχνολογίες, μέσα και τεχνικές εντείνει τον πειραματισμό και τον προβληματισμό αναφορικά με τη δημιουργική διαδικασία. Στοχεύει στην ανάπτυξη μεθόδων εικαστικής δημιουργίας και έκφρασης, και εμβαθύνει σε ζητήματα της σύγχρονης τέχνης.
      • Αποτελεί βάση για την πτυχιακή εργασία. Ειδικότερα, δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη διαμόρφωση της εικαστικής σκέψης και στην κατανόηση της πλαστικής γλώσσας.
      • Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο εκπαιδευόμενος αναμένεται να έχει αποκτήσει  εξοικείωση με τα εκφραστικά μέσα, την έρευνα, και τη μεθοδολογία προσέγγισης της εικαστικής σκέψης, με στόχο τη διαμόρφωση σκέψεων και απόψεων σχετικά με την τέχνη.

    • Λέξεις κλειδιά

      Τεχνικές χαρακτικής, νέα μέσα, τεχνολογία, φωτογραφία, εικαστική σκέψη.

  • 1. Ιστορική αναδρομή. Γνώση υλικών. Μικτές τεχνικές, κυρίως πάνω στην ανάγλυφη φόρμα εκτύπωσης

    Περιγραφή θεματικής ενότητας

    Το μάθημα είναι εργαστηριακό. Γίνεται, ωστόσο θεωρητική κατάρτιση των φοιτητών, σαν ένας διάλογος της θεωρίας με την πράξη. Ενημερώνονται για τις τεχνικές της χαρακτικής, τις επιφάνειες των υλικών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εκτυπωτικές πλάκες (μήτρες), όπως ξύλο, μέταλλο, πλαστικό, χαρτόνι, γυαλί κ.λπ. Πειραματισμός πάνω στην ανάγλυφη φόρμα εκτύπωσης: ξύλο, λινόλεουμ, χαρτόνι. Πειραματικές εκτυπώσεις αντικειμένων με μικρό όγκο: οργανικές επιφάνειες (ξύλο, μέρη φυτών, φύλλα), κομμάτια μετάλλου, οργάντζα, τούλι, υφές από πανιά και κλωστές, χαρτόνι που έχει κοπεί στένσιλ κ.λπ. Κολάζ. Εκτύπωση σε βαρύ απορροφητικό χαρτί.

    Λέξεις κλειδιά

    Μικτές ύλες, ανάγλυφοτυπία, εκτύπωση.

  • 2. Μικτές τεχνικές, κυρίως πάνω στην βαθυτυπική φόρμα εκτύπωσης

    Περιγραφή θεματικής ενότητας

    Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί μια ποικιλία εκτυπωτικών επιφανειών: χαλκός, τσίγκος, πλεξιγκλάς, ζελατίνη κ.λπ. Η χάραξη γίνεται με οξύ ή απευθείας (dry point), ανάλογα με τις δυνατότητες της εκτυπωτικής επιφάνειας. Εκτυπωτική επιφάνεια (μήτρα), δημιουργείται με επικόλληση υλικών σχετικών με αυτά που έχουν αναφερθεί στην ενότητα 1. Κόλλες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ζωγραφικό τρόπο για να σχεδιαστούν οι μήτρες αλλά και για την επικόλληση υλικών που δημιουργούν υφές, τόνους και γραμμές, κολλαγραφία (collagraph). Η χρήση σπρέυ μπορεί να δώσει την τονικότητα της ακουατίντας. Γίνεται βαθυτυπική εκτύπωση σε χαλκογραφικό πιεστήριο, σε βαρύ απορροφητικό χαρτί.

    Λέξεις κλειδιά

    Βαθυτυπία, εκτυπωτική επιφάνεια, κολλαγραφία, πλεξιγκλάς, ζελατίνη, επικόλληση, κολάζ.

     

  • 3. Συνδυασμός τεχνικών αναγλυφοτυπίας, βαθυτυπίας, ζωγραφικής, φωτογραφίας.

    Περιγραφή θεματικής ενότητας

    Συνδυασμός των τεχνικών των ενοτήτων 1 και 2, κατά την επιλογή των σπουδαστών. Εκτύπωση της μήτρας με υψιτυπικό και βαθυτυπικό τρόπο ταυτόχρονα. 

    Λέξεις κλειδιά

    Carborundum, embossed, stencil, transfer, μονοτυπία.

  • Βιβλιογραφία

    Προτεινόμενα συγγράμματα

    • Μιχάλης Αρφαράς Χαρακτική και έντυπη Τέχνη, εκδ. Μεταίχμιο
    • Δημήτρης Παυλόπουλος Χαρακτική και γραφικές Τέχνες, εκδ. Καστανιώτη
    • Georges Jean, Γραφή, η μνήμη των ανθρώπων, Ανακαλύψεις Δεληθανάση
    • The complete printamaker, techniques / traditions / innovations,John Ross, Clare Romano,Tim Ross, Free Press.

    Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία και υλικό προς μελέτη

    • Γιάννης Κεφαλληνός, ο χαράκτης, ΜΙΕΤ 1991, Κάσδαγλης Εμμανουήλ
    •  Γκόγια, Ο Γκόγια, το θέατρο και το καρναβάλι, Νεφέλη 2005, Μουμτζίδου-Παπατζίμα Φανή
    •  Δύο αιώνες νεοελληνικής χαρακτικής, Γκοβόστης 2004, Γρηγοράκης Νίκος
    •  Χαρακτική 1932-1985, Τάσσος Α., Μέλισσα
    •  Στοιχεία της τυπογραφικής Τέχνης, Πανεπιστημιακές Κρήτης, Brinkhurst
    •  Contemporary Art in Print:The Publications of Charles Booth-Clibborn and his Imprint, The Paragon Press 1995-2000, BoothClibborn Editions 2001, Patrick Elliot, Jeremy Lewison
    •  Artists and Prints: Masterworks from the museum of Modern Art, Museum of Modern Art, New York 2004, Deborah Wye, Starr Figura
    •  The Contemporary Print, Thames and Hudson Ltd, 1996, Susan Talliman
    •  Hocusai, Phaidon Press 2004, Gian Carlo Calza
    •  Singular Impressions: Monotype in America, Smithsonian Books, US 1997, Joan Mosser.

    Ανάλογα με το θέμα της εργασίας προτείνονται συγγράμματα, πηγές στο Διαδίκτυο, πηγές στη βιβλιοθήκη του ιδρύματος.