General
Μοντέρνα Τέχνη και Ζωή: η Ιστορία του Ευρωπαϊκού Μοντερνισμού μέχρι τις αρχές του 20ου αι.
Διδάσκων: Επίκ. Καθηγητής Άρης Σαραφιανός
Edgar Degas, La La at the Cirque Fernando, Paris, National Gallery, London, 1879
Edgar Degas, The Singer with the Glove, 1878, The Fogg Art Museum, Cambridge, Massachusetts
Περιγραφή μαθήματος
Το μάθημα θα προσφέρει μία συνολική επισκόπηση των εννοιών της μοντερνικότητας και του μοντερνισμού στην νεώτερη τέχνη, και θα εξετάσει αναλυτικά τις επαναστατικές τομές στην ιστορία της ευρωπαϊκής τέχνης και πολιτισμού από τον γαλλικό και βρετανικό ρεαλισμό και προραφαηλιτισμό μέχρι τα εμπρεσιονιστικά και μετα-εμπρεσιονιστικά ρευμάτα των τελών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Επίσης θα αναλυθούν τα διαφορετικά είδη συμβολιστικών ρευμάτων, οι εξελίξεις στην διακόσμηση, τις εφαρμοσμένες και χειροτεχνικές τέχνες αλλά και το σχέδιο και την αρχιτεκτονική της Αρτ Νουβώ και της Βιενέζικης Πρωτοπορίας (Κλίμτ, Βιεννέζικο Σχίσμα κλπ). Το μάθημα θα ολοκληρωθεί με τα κινήματα του γαλλικού και γερμανικού εξπρεσιονισμού – Φωβιστές, Γέφυρα και Γαλάζιος Καβαλάρης.
Μαθησιακοί στόχοι
Σκοποί
Το μάθημα σκοπεύει να
- δώσει μία συνολική εικόνα του καλλιτεχνικού κόσμου στον 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα, με έμφαση στα βασικά κινήματα και έργα
- καταδείξει τον κεντρικό ρόλο που παίζουν νέες φιλοσοφικές και εννοιολογικές κατηγορίες, αλλά και ο ίδιος ο γραπτός, κριτικός και θεωρητικός λόγος ως προς τη διεκπεραίωση της ριζικής τομής που συντελείται αυτή την περίοδο στα δυτικά μέσα αναπαράστασης
Στόχοι
- να καταδειχθούν οι στενές σχέσεις της καλλιτεχνικής παραγωγής με την ιστορική πραγματικότητα στην ευρεία της έννοια: δηλ. οι στενές σχέσεις των μεγάλων καλλιτεχνικών ρήξεων της εποχής αυτής με την πολιτική, τον κοινωνικό ριζοσπαστισμό αλλά και τους πλατύτερους νεωτερικούς μετασχηματισμούς που επιβάλλονται αυτή την εποχή
- να φανερωθεί ο ιστορικός ρόλος του διαιρεμένου δημόσιου πεδίου και της κριτικής υποδοχής των έργων – δηλ. του τύπου αλλά και των άλλων δημόσιων συζητήσεων που διεξάγονται γύρω από την τέχνη – κατά τη νοηματοδότηση των έργων τέχνης. Να καταδειχθεί δηλαδή η σημασία που έχει η δημόσια συζήτηση και η κοινωνική πρόσληψη των έργων τέχνης κατά τη διαμόρφωση και εκλέπτυνση των νοημάτων, των ρόλων, των προσδοκιών και των στοχευσεών που τους επιφυλάσσονται, κατά την κυκλοφορία τους στον κοινωνικό-ιστορικό χώρο
- Να αποκαλυφθεί η ποικιλία των νέων μέσων και των τεχνικών – φωτογραφία, κινηματογράφος, κολλάζ, αντικείμενα – αλλά και των νέων τρόπων και μορφών καθημερινής ζωής και εργασίας που σχετίζονται με την εκρηκτική αυτή καλλιτεχνική περίοδο
- Να καταδειχθεί ο κεντρικός ρόλος της τέχνης, από τη μία, ως ιστορικής πηγής για αυτήν την περίοδο, και, από την άλλη, ως διαμορφωτικού παράγοντα του παρόντος αλλά και του μέλλοντος.
Λέξεις κλειδιά
Ρομαντισμός, Επανάσταση, Ακαδημίες, Ευρωπαϊκός Νατουραλισμός, Ιστορική ζωγραφική, Αστικές Επαναστάσεις, Εργατικές Επαναστάσεις, η Ασχήμια της Μπουρζουαζίας, η Γκρίζα της Σαγήνη, Κουρμπέ, ιδιοσυγκρασία, αισθητηριακή δύναμη, Κοινωνικός ρεαλισμός, Γαλλική Ζωγραφική, Κοινωνικός ρεαλισμός, Αγγλία, Μπωντλαίρ, Νεωτερικότητα, Μανέτ, Πρωτοπορία, Νεοιμπρεσιονισμός, Σεζάν, Βαν Γκόγκ, Εξπρεσιονισμός, Γκωγκέν, Επιπεδότητα, Πρωτογονισμός, Αποικιοκρατία.